---

---

ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ KIO ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ဇြန္လ ေႏွာင္းပိုင္းမွစ၍ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း သိရသည္။
မိုင္ဂ်ာယန္၊ ပါကေထာင္၊ ဖလူရန္႔ႏွင့္ ေဂ်ယန္႔ စခန္းမ်ား အပါအဝင္ တျခားစခန္းမ်ားတြင္ အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္ႏွင့္ သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ား အျဖစ္မ်ားၿပီး လူဦးေရ ၇၀၀၀ ေက်ာ္ ခိုလႈံေနၾကေသာ ေဂ်ယန္႔ စခန္းတြင္ ဒုကၡသည္ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ဝမ္းေလွ်ာ၊ ဝမ္းပ်က္ ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု ဒုကၡသည္စခန္း ေကာ္မတီႏွင့္ ေဆးအဖြဲ႔မ်ားက ေျပာသည္။
“၀မ္းပ်က္၊ ၀မ္းေလ်ာက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနတယ္။ အဓိက ကေတာ့ မိုးရာသီ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ရယ္၊ ေသာက္သံုးေရ ေၾကာင့္ရယ္” ဟု ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးဒြဲပီဆားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာ ျဖစ္ပြားေနေသာ စခန္းမ်ား အပါအဝင္ KIO ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္း ၄၀ ေက်ာ္တြင္ ေဆးဝါး၊ ေဆးဝန္ထမ္းႏွင့္ ရိကၡာ မလံုေလာက္မႈ ႏွင့္လည္း ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း သူက ဆက္ရွင္းျပသည္။
မိုးတြင္းကာလ စီးဆင္းေနေသာ ေခ်ာင္းေရမ်ားကို စနစ္တက် က်ဳိခ်က္ ေသာက္သံုးျခင္း မရွိသျဖင့္ ယင္းသို႔ ဝမ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြား
ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လိုင္ဇာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေဂ်ယန္႔ ဒုကၡသည္ စခန္း၏ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
“ဒီစခန္းမွာက ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလ်ာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတယ္။ ငွက္ဖ်ားပိုး ၀င္တာေတာ့ နည္းနည္း ေတြ႔ရတယ္” ဟု သူက ရွင္းျပသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ရွိ ကခ်င္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ၁၀၀၀၀ ခန္႔အပါအဝင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္း ၄၀ ေက်ာ္မွ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ ၅၃၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ KIO က တႏွစ္ခန္႔ ေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့ၿပီး ယခုအခါ ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္း ျဖစ္လာသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို ေထာက္ပံ့မႈ အားနည္းလာသည္ဟု သိရသည္။
ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ျဖစ္ပြားေနေသာ စခန္းမ်ားတြင္ ေဆးဝန္ထမ္း လံုေလာက္မႈမရွိျခင္း၊ ေဆးဝါး ျပတ္ေတာက္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ေရာဂါ ကူးစက္မႈ တိုးလာမည္ကို စိုးရိမ္ရေၾကာင္း လိုင္ဇာၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ ဖလူရန္႔ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ဝမ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနသူမ်ားကို ကုသေပးေနေသာ ေဆးဝန္ထမ္း တဦးက ေျပာသည္။
“အခု ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာက ျဖစ္ေနၾက ရာသီမွာ ျဖစ္တာလို႔လည္း ဆုိႏိုင္သလို၊ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့ ေရာဂါ လို႔လည္း ေျပာႏိုင္တယ္။ ဒီစခန္းမွာ လူဦးေရကလည္း မ်ား၊ အိမ္ေထာင္စုကလည္း မ်ားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေဆး၀ါးေတြကလည္း ျပတ္ေနတယ္ေလ။ေရာဂါျဖစ္ေနရင္ ေဆးပတ္လည္ေအာင္ေတာင္ မတုိက္ႏိုင္ဘူး” ဟု သူက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ဝမ္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူမ်ား မရွိေသးေၾကာင္း၊ ဝမ္းေရာဂါ ထပ္မံ မျပန္႔ပြားေရးအတြက္ က်န္းမာေရး ဝန္ထမ္းမ်ား အေနျဖင့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ကြင္းဆင္း၍ အသိပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကရန္ ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ေကာ္မတီက ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆားက ရွင္းျပသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္္အတြင္း မိုးမ်ား ဆက္တိုက္ ရြာသြန္းေနေသာ္လည္း KIO ႏွင့္ အစိုးရ တပ္မ်ားအၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေနၾကသျဖင့္ နယ္ေျမ မတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္ဟု ဆိုကာ ဒုကၡသည္တခ်ဳိ႕ ထပ္မံေရာက္ရွိ လာေနေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ေကာ္မတီက ပံုမွန္ေပးေနေသာ စားနပ္ရိကၡာ၊ ေဆးဝါး၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ အမိုးအကာမ်ား ခြဲတမ္းက် လံုေလာက္စြာ မရရွိဘဲ ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕နယ္ထဲ၌ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ တဲထိုးကာ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ အမိုး
အကာမရွိဘဲ ခိုလႈံေနရသည့္ ဒုကၡသည္ မိသားစု ၃၀၀ ခန္႔ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။
ထို႔အတူ မိုးညႇင္းခ႐ိုင္အတြင္းရွိ ေတာမ်ားအတြင္း ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ အေျခအေနျဖင့္ ပုန္းေအာင္းေနရသူ ဒုကၡသည္ ၂၀၀၀ ခန္႔ႏွင့္ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ ေရႊလီ ျမစ္အၾကားရွိ ေတာင္ေၾကာ မ်ားတြင္ ပုန္းေအာင္းေနရေသာ ဒုကၡသည္ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ ရွိေနေၾကာင္း ဦးဒြဲပီဆားက ေျပာသည္။
KIO ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္စပ္ေဒသအတြင္း ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ မူလတန္းမွ အထက္တန္းအထိ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးမ်ား ပိုမိုတိုးပြားလာေၾကာင္း၊ ေဘာ္ဒါေဆာင္ေန၍ ေက်ာင္းတက္ရမည့္ ေက်ာင္းသားဦးေရ ၁၅၀၀ ေက်ာ္ အထိ
ရွိေနရာ ထိုေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသံုး ပစၥည္းမ်ား အေရးေပၚ လိုအပ္ေနေၾကာင္း သူက ဆိုသည္။
ယင္း ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လပိုင္းက အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ KIO တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ၍ KIO က တည္ေဆာက္ ေပးထားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ လာေရာက္ ခိုလႈံေနၾကကာ၊ နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္မႈ မရရွိ ေသးသျဖင့္ ေနရပ္ရင္းသို႔ မျပန္ႏိုင္ၾကေသးေခ်။
ေက်ာ္ခ ပူးေပါင္း ေရးသားသည္။http://burma.irrawaddy.org/archives/13743